Hòn Bà (hay còn gọi là Hòn Phú Sơn, Côn Lôn Nhỏ) có diện tích tự nhiên là 576 ha, là đảo lớn thứ ba trong quần đảo Côn Sơn. Hòn Bà nối liền với hòn Côn Sơn bằng Cửa Tử, tạo thành vịnh Bến Đầm. Đây là vịnh kín gió, rộng là nơi neo đậu trú bão của tàu thuyền ngư dân trên biển.
Tài nguyên rừng trên Hòn Bà đa dạng và phong phú có nhiều cây gỗ quý, hiếm và nhiều loài động vật quý, hiếm đặc hữu như Khỉ đuôi dài, Sóc đen Côn Đảo, Heo rừng, Kỳ đà, chim rừng…
Khi đến Trạm kiểm lâm Hòn Bà, du khách đi bộ xuyên rừng để khám phá rừng ngập mặn nguyên sinh, tắm biển, bơi lội có kiếng lặn và ống thở xem san hô và sinh vật biển; hoặc du khách có thể leo núi chinh phục Đỉnh Tình Yêu, với độ cao 352m và các đỉnh núi lân cận quan sát toàn bộ vịnh Bến Đầm và các đảo xung quanh.
Theo truyền thuyết, khi được biết chúa Nguyễn Ánh muốn sang cầu cứu quân xâm lược Pháp, và nhất là ý muốn gửi Hoàng tử Cải sang làm con tin cho việc cầu viện bên Pháp, bà Phi Yến đã lựa lời khuyên can nhưng chẳng những Chúa Nguyễn Ánh không nghe mà còn khép cho Bà tội thông đồng với quân Tây Sơn nên đã đem giam Bà vào một hang đá trên đảo nên gọi là Hòn Bà ngày nay.
Ngoài tour thả rùa, lặn ngắm san hô tại Hòn Cau và Hòn Bảy Cạnh, hòn Bà cũng là một địa điểm du lịch mới đáng để du khách cân nhắc. Đến với hòn Bà, du khách sẽ được tham quan rừng kết hợp sinh thái biển. Bao gồm leo núi, ngắm cảnh thiên nhiên, quan sát động vật hoang dã, tắm biển, bơi lội xem san hô, tham quan rừng ngập mặn.
Tham gia hành trình này, bạn sẽ được trải nghiệm vô vàn những điều thú vị. Nổi bật nhất chính là khám phá về hệ sinh thái rừng ngập mặn. Hoặc chèo thuyền Kayak lênh đênh giữa biển, lặn ngắm san hô. Ngoài ra, đạp xe khám phá cây di sản giữa rừng hay chinh phục Đỉnh Tình Yêu cũng là một hoạt động cực kỳ tuyệt vời mà bạn không nên bỏ qua.
Trong quá trình chinh phục tour hikking tại hòn Bà, thì bạn phải đến được Cảng Bến Đầm trước. Xe máy là phương tiện di chuyển thích hợp nhất để đi Cảng Bến Đầm. Từ Trung tâm thị trấn, du khách mất khoảng 30 phút chạy xe để đến Cảng Bến Đầm. Nhưng bạn cứ yên tâm vì đó là cung đường cực kì bằng phẳng và tuyệt đẹp, bao quanh một bên là núi và một bên là biển.
Sau khi đến Cảng Bến Đầm, bạn sẽ di chuyển ra hòn Bà bằng tàu nhỏ, chỉ mất khoảng 15 phút. Hòn Bà hiện ra mang vẻ đẹp hoang sơ với những bãi cát trắng mịn trải dài.
TRẢI NGHIỆM NHẤT ĐỊNH PHẢI THỬ TẠI HÒN BÀ CÔN ĐẢO
Là một phần không thể tách rời của Vườn quốc gia, hệ sinh thái Hòn Bà có cho mình những nét hấp dẫn riêng bởi sự đa dạng và độc đáo. Dưới đây là top 4 trải nghiệm sinh thái nhất định nên thử khi đến với Hòn Bà.
1. ĐI BỘ XUYÊN RỪNG. Đi bộ xuyên rừng mưa ẩm nhiệt đới tại Hòn Bà. Du khách sẽ được tắm mình trong không khí xanh mát của những cây Găng néo, Bằng Lăng, Sao, Dầu lớn, hoặc những cây Đa sừng sững suốt hành trình. Đây cũng là trải nghiệm có nhiều cơ hội để tận mắt thấy được những loài chim quý, hiếm như bồ câu Nicoba đang kiếm ăn, hoặc những loài đặc hữu như Sóc Đen, khỉ đuôi dài Côn Đảo.
2. CHECK IN ĐẦM QUỐC. Đây là nơi có diện tích rừng ngập mặn lớn hơn cả so với các khu vực còn lại ở Côn Đảo. Rừng ngập mặn ở Đầm Quốc được xác định là một trong những khu rừng nguyên sinh còn lại của Việt Nam. Bên cạnh đó, Đầm Quốc còn nổi tiếng với điểm bơi có ống thở lý tưởng vì sở hữu các rạn san hô cực kì đa dạng.
3. THĂM CÂY DI SẢN . Một trong ba Cây Di Sản Việt Nam thuộc VQG Côn Đảo nằm ở Hòn Bà. Đó là cây Cóc đỏ (loài có tên trong sách đỏ) có tuổi thọ hơn 280 tuổi, chiều cao 20 mét và đường kính gần 90 cm. Được biết đây là cây có giá trị cao trong nghiên cứu khoa học.
4. TREKKING ĐỈNH TÌNH YÊU. Đỉnh tình yêu là một trong những biểu tượng cực kì nổi tiếng của du lịch Côn Đảo lại chính là đỉnh núi nằm tại Hòn Bà thuộc VQG Côn Đảo. Trekking đỉnh núi này là một trong những hành trình sinh thái đáng nhớ cho những ai yêu thiên nhiên, đặc biệt đích đến sẽ là nhà vọng cảnh ngắm toàn cảnh cảng Bến Đầm từ độ cao hơn 300m.
TRUYỀN THUYẾT TÊN GỌI HÒN BÀ CÔN ĐẢO
Trên đỉnh Hòn Bà có một tảng đá dựng, tựa hình vọng phu có người nói rằng, vì thế mà có tên Hòn Bà. Một cách giải thích khác cho rằng, Hòn Bà do chữ Bến Đầm, Họng Đầm (tiếng Pháp: dame là bà, phụ nữ) mà ra.
Những người dân Côn Đảo lại có cách giải thích riêng, gắn với truyển thuyết về Bà. Theo truyền thuyết Bà là thứ phi của Nguyễn Ánh, tên tục là Nguyễn Thị Răm, được tôn là Phi Yến. Biết Nguyễn Ánh định gửi con Bà là hoàng từ Cải làm con tin để cầu viện binh Pháp, chống quân Tây Sơn, Bà đã lựa lời khuyên:
– Việc chúa công đánh nhau với Tây Sơn nên mộ binh trong xứ. Nếu nhờ ngoại viện, có thắng cũng chẳng vẻ vang gì, mà thiếp e có nhiều chuyện rắc rồi về sau. Nỗi giận vì trái ý, Nguyễn Ánh ghép Bà vào tội thông đồng với Tây Sơn. Nhờ các cận thần can gián, Bà khỏi tội chém, nhưng bị giam vào hang núi trên hòn đảo nhỏ này mang tên Hòn Bà. Vừa lúc quân Tây Sơn đuổi tới nơi, Nguyễn Ánh cùng đám cận thần lên thuyển chạy. Hoàng tử Cải không thấy mẹ, khóc lóc thảm thiết. Nguyễn Ánh dứt tình, cho rằng hoàng tử đồng lòng phản trắc với mẹ nên sai quẳng cậu bé vô tội xuống biển. Xác cậu trôi dạt vào Cỏ Ống, được dân làng an táng và lập miếu thờ Cậu. Dân làng Cỏ Ống cho người sang Hòn Bà đón Bà Phi Yến về phụng dưỡng.
